Η ρωσική παραστρατιωτική ομάδα Wagner, διαβόητη για τη συμμετοχή της σε συγκρούσεις και κατηγορούμενη για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αφρική, αποχωρεί σταδιακά από την ήπειρο. Τη θέση της φαίνεται να παίρνει μια νέα δύναμη, το αποκαλούμενο Σώμα Αφρικής(Africa Corps), που λειτουργεί υπό την αιγίδα του ρωσικού υπουργείου Άμυνας.
Για χρόνια, η Wagner είχε καθοριστικό ρόλο στις ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Σαχέλ, μια ζώνη που πλήττεται από πραξικοπήματα, ένοπλες εξεγέρσεις και τρομοκρατία. Με την αποδυνάμωσή της, η Μόσχα επιδιώκει να διατηρήσει την παρουσία της στην περιοχή με μια δομή που ελέγχεται άμεσα από το κράτος.
Το Σώμα Αφρικής αποτελείται από έμπειρους στρατιωτικούς διοικητές και περιλαμβάνει πρώην μέλη της Wagner. Ήδη έχει αναλάβει δράση σε χώρες του Σαχέλ, συμμετέχοντας σε κοινές επιχειρήσεις με τοπικούς στρατούς κατά ανταρτικών ομάδων. Σταδιακή μετάβαση παρατηρείται επίσης σε κράτη της Κεντρικής Αφρικής, όπου η Wagner είχε αποκτήσει ισχυρή επιρροή μετά την αποχώρηση δυτικών στρατευμάτων.
Η νέα αυτή δομή συνοδεύεται από αιτήματα για άμεση χρηματοδότηση σε μετρητά από αφρικανικές κυβερνήσεις, ενώ στο παρελθόν υπήρχαν αναφορές για πληρωμές μέσω παραχωρήσεων σε τομείς όπως η εξόρυξη χρυσού και διαμαντιών.
Η αντικατάσταση της Wagner φαίνεται να αποτελεί στρατηγική αναδιάρθρωση της ρωσικής παρουσίας στην ήπειρο. Με αυτόν τον τρόπο, η Μόσχα επιδιώκει να αποστασιοποιηθεί από την εικόνα των μισθοφόρων και να ενισχύσει τη διεθνή νομιμοποίηση των επιχειρήσεών της.
Παράλληλα, παραμένουν σοβαρές ανησυχίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Wagner έχει δεχθεί κατηγορίες για εξωδικαστικές εκτελέσεις και βία κατά αμάχων, γεγονός που προκάλεσε κυρώσεις και εκκλήσεις για ανεξάρτητες έρευνες. Ωστόσο, ορισμένες αφρικανικές κυβερνήσεις υποστηρίζουν ότι η συνεργασία με τη Ρωσία βοήθησε στην ενίσχυση των στρατών τους και στην ανάκτηση εδαφών από αντάρτες.
Η κατάσταση στο Σαχέλ, πάντως, παραμένει κρίσιμη. Οι τζιχαντιστικές οργανώσεις εξαπλώνονται, η χρήση drones και η συνεργασία με διεθνικά εγκληματικά δίκτυα εντείνονται, ενώ η ασφάλεια στην περιοχή επιδεινώνεται ραγδαία. Διεθνείς οργανισμοί προειδοποιούν ότι τα προβλήματα υπερβαίνουν τις δυνατότητες των τοπικών κυβερνήσεων και απαιτούν παγκόσμια στήριξη – υπό την προϋπόθεση ότι αυτή δεν θα υπονομεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα.